برای دقایقی با اهل بیت علیهم السلام

ام المومنین واقعی حضرت خدیجه (سلام الله علیها)

موقعیت حضرت خدیجه را هیچ یک از همسران رسول خدا نداشتند؛ زیرا رسول خدا صلى الله علیه وآله همواره به یاد خدیجه بود و از او به نیکى یاد مى‌کرد، همین مسأله سبب شده بود که حسادت‌هاى زنانه برخى از همسران آن حضرت برانگیخته شده و به رسول خدا اعتراض نمایند که چرا این همه از خدیجه یاد مى‌کند
محمد بن اسماعیل بخارى نقل مى‌کند که حضرت خدیجه سلام الله علیها و حضرت مریم سلام الله علیها برترین زنان بهشتى هستند:

۳۲۴۹ حدثنی أَحْمَدُ بن أبی رَجَاءٍ حدثنا النَّضْرُ عن هِشَامٍ قال أخبرنی أبی قال سمعت عَبْدَ اللَّهِ بن جَعْفَرٍ قال سمعت عَلِیًّا رضی الله عنه یقول سمعت النبی صلى الله علیه وسلم یقول خَیْرُ نِسَائِهَا مَرْیَمُ ابْنَةُ عِمْرَانَ وَخَیْرُ نِسَائِهَا خَدِیجَةُ.

عبد الله بن جعفر از على (علیه السلام) نقل مى کند که فرمود: از رسول خدا شنیدم که مى فرمود: بهترین بانوان بهشت مریم دختر عمران و خدیجه است.

البخاری الجعفی، محمد بن إسماعیل ابوعبدالله (متوفای۲۵۶هـ)، صحیح البخاری، ج ۳ ص ۳۲۴۸، تحقیق د. مصطفی دیب البغا، ناشر: دار ابن کثیر، الیمامة – بیروت، الطبعة: الثالثة، ۱۴۰۷ – ۱۹۸۷

اعتراف عایشه به برتری ام المومنین خدیجه سلام الله علیها

میگویند عائشه به برتری حضرت خدیجه اعتراف کرده است؟بخارى به نقل از عائشه مى‌نویسد:

۳۶۰۵ حدثنا سَعِیدُ بن عُفَیْرٍ حدثنا اللَّیْثُ قال کَتَبَ إلی هِشَامٌ عن أبیه عن عَائِشَةَ رضی الله عنها قالت ما غِرْتُ على امْرَأَةٍ لِلنَّبِیِّ صلى الله علیه وسلم ما غِرْتُ على خَدِیجَةَ هَلَکَتْ قبل أَنْ یَتَزَوَّجَنِی لِمَا کنت أَسْمَعُهُ یَذْکُرُهَا وَأَمَرَهُ الله أَنْ یُبَشِّرَهَا بِبَیْتٍ من قَصَبٍ وَإِنْ کان لَیَذْبَحُ الشَّاةَ فَیُهْدِی فی خَلَائِلِهَا منها ما یَسَعُهُنَّ.

عایشه مى گوید: بر هیچ زنى آن قدر حسد نورزیدم که بر خدیجه حسد ورزیدم، او را درک نکردم و قبل از ازدواج من با رسول خدا از دنیا رفته بود، ولى حسدم به این سبب بود که رسول خدا (صلى الله علیه وآله) او را بیشتر یاد مى‏کرد و خداوند او را به خانه اى بهشتى از طلا و درّ و یاقوت بشارت داده بود و هر گاه گوسفندى را ذبح می‏نمود براى دوستان خدیجه هدیه مى‏فرستاد.

البخاری الجعفی، محمد بن إسماعیل ابوعبدالله (متوفای۲۵۶هـ)، صحیح البخاری، ج ۳ ص ۱۳۸۸، تحقیق د. مصطفی دیب البغا، ناشر: دار ابن کثیر، الیمامة – بیروت، الطبعة: الثالثة، ۱۴۰۷ – ۱۹۸۷٫

حسادت عایشه نسبت به حضرت خدیجه سلام الله علیها

عایشه آنقدر که به حضرت خدیجه علیها السلام حسادت میورزید به هیچ زنى نمی‏ورزید. آنچنان که رسول خدا صلى ‏الله‏ علیه ‏و‏آله را که در حلم و بردبارى الگوى همه است به غضب آورد و شکى نیست که غضب آن حضرت غضب خدا است. بهتر است که روایات وارده را از زبان خود عایشه بشنویم:
«عن عایشة قالت: ما غرت على امرأة للنبى صلى‏ الله‏ علیه ‏و‏سلم ما غرت على خدیجة…».

عبارت فوق در چند روایت نقل شده است. حال به دنباله چند حدیث که با آن عبارت شروع مى‏شود توجه کنید:

۱ – «… هلکت قبل أن یتزوجنى لما کنت اسمعه یذکرها وأمره اللّه أن یبشرها ببیت من قصب وإن کان لیذبح الشاة فیهدى فی خلائلها منها ما یسعهن».

۲ – «… من کثرة ذکر رسول اللّه صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏سلم إیاها قالت وتزوجنى بعدها بثلاث سنین وأمره ربه عزوجل أو جبریل أن یبشرها ببیت من قصب».

۳ – «… وما رأیتها ولکن کان النبى صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏سلم یکثر ذکرها وربما ذبح الشاة ثمّ یقطعها أعضاء ثمّ یبعثها فی صدائق…

الف – صحیح بخارى، ج ۷، ص ۴۳، کتاب النکاح، باب القرعة بین النساء إذا أراد سفرا.

ب – صحیح مسلم، ج ۴، ص ۱۸۹۴، کتاب فضائل الصحابة، باب ۱۳، (که در فضائل عایشه است)، ح ۸۸٫

خدیجة فربما قلت له کأنه لم یکن فی الدنیا امرأة إلاّ خدیجة. فیقول أنها کانت وکانت وکان لى منها ولد».

«عن عایشة قالت: إستأذنت هاله بنت خویلد أخت خدیجة على رسول اللّه صلى ‏الله ‏علیه‏ و‏سلم فعرف استئذان خدیجة فارتاح لذلک فقال اللهم هالة قالت فغرت فقلت ما تذکر من عجوز من عجائز قریش حمراء الشدقین هلکت فی الدهر قد أبدلک اللّه خیرا منها».

«… فأغضبته یوما فقلت خدیجة! فقال رسول اللّه صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏سلم إنى قد رزقت حبّها»(۱۰)

خلاصه ترجمه روایات فوق چنین است:

عایشه میگوید که من آنقدر نسبت به خدیجه حسادت می‏ورزیدم به هیچ یک از زنهاى پیامبر نمیورزیدم (معلوم می‏شود که حسادت او نسبت به بقیه همسران آن حضرت هم بود اما نسبت به خدیجة بیشتر بود!). سپس علت آن را در سه روایت -که از صحیح بخارى نقل کردیم- چنین بیان میکند:

۱ – از بس رسول خدا صلى ‏الله‏ علیه‏ و‏آله از او یاد میکرد او قبل از ازدواج پیامبر با من، از دنیا رفت و خداوند به حضرتش دستور داد که به خدیجه بشارت دهد به منزلى از لؤلؤ. آن حضرت گوسفند میکشت و آن را به دوستانش هدیه می‏کرد آنقدر که آنان را کافى باشد.

۲ – به خاطر اینکه رسول خدا صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏آله زیاد از او یاد می‏کرد. او سه سال بعد از وفات خدیجه با من ازدواج کرد و خداوند یا جبرئیل به او دستور دادند که خدیجه را به منزلى از لؤلؤ مژده دهد.

۳ – من او را ندیدم ولکن پیامبر زیاد از او یاد می‏کرد و گوسفند می‏کشت و آن را تکه تکه میکرد و به دوستان خدیجه میداد گاهى به او می‏گفتم: گویا در دنیا زنى غیر از خدیجه نبود! حضرت می‏گفت: در تعریف او هر چه بگوئیم او چنان بود و از او برایم فرزند بود.

عایشه میگوید: روزى هاله – خواهر خدیجه – اجازه خواست. پیامبر صلى ‏الله‏ علیه‏ و‏آله به یاد خدیجه افتاد و از آمدن او شاد شد و گفت: «خدایا! هاله دختر خویلد» من حسادتم گل کرد و گفتم: چقدر از او یاد میکنى! او پیرزنى بود از پیران قریش که (از پیرى) دندان در دهان نداشت. هلاک شد و خدا بهتر از او را به تو داد.

دنباله روایت فوق در صحیحین نیامده (علت آن بر اهل فن پوشیده نیست!) ولى مسند احمد بقیه آن را چنین نقل کرده است: پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و‏آله در جواب عایشه که گفت: قد أبدلک اللّه چنین فرمود: «ما أبدلنى اللّه عزوجل خیرا” منها. قد آمنت بى إذ کفر بى الناس الناس وصدقتنى إذ کذبنى الناس وواستنى بما لها إذ حرمنى الناس ورزقنى اللّه عزوجل ولدها إذ حرمنى أولاد النساء». (ج ۹ ص ۴۲۹، ح ۲۴۹۱۸) یعنى خداوند بهتر از او را نصیبم نکرد. آنگاه که مردم مرا قبول نداشتند، او به من ایمان آورد و آنگاه که دیگران مرا تکذیب مینمودند او تصدیقم کرد و آنگاه که دیگران مرا محروم کرده بودند او به مالش مرا یارى کرد و خداوند چنین روزى فرمود که از او صاحب فرزندانى شوم.

روایات مزبور را در کتابهاى زیر بجوئید:

الف – صحیح بخارى، ج ۵، ص ۴۷ و ۴۸، باب تزویج النبى صلى ‏الله‏ علیه ‏و‏آله‏ وسلم خدیجة وفضلها.

ب – صحیح مسلم، ج ۴، ص ۹ – ۱۸۸۸، کتاب فضائل الصحابة، باب ۱۲، ح ۷۸ – ۷۴٫

ج – سنن ترمذی، ج ۴، ص ۳۲۴، کتاب البر والصلة، باب ۷۰، ح ۲۰۱۷٫

د – سنن إبن ماجة، ج ۱، ص ۶۴۳، کتاب النکاح، باب ۵۶، ح ۱۹۹۷٫

عایشه در روایتى دیگر بعد از آنکه میگوید که رسول خدا صلى‏ الله ‏علیه‏ و‏آله گوسفند میکشت و آن را براى دوستان خدیجه میفرستاد، چنین ادامه مى‏دهد:

روزى رسول خدا صلى ‏الله ‏علیه‏ و‏آله را به غضب آوردم (دیگر نمی‏گوید چه کردم و یا چه گفتم که آن کوه صبر و حلم را به غضب آوردم) و گفتم: خدیجه؟! (یعنى چرا اینقدر یاد او میکنى؟) حضرت فرمود: دوستى او روزى من گشته است.

عزیزان اینها مطالبى است که عایشه خود اقرار میکند و قطعا آنچه نگفته است بیشتر است.